INFARKT SRCA
Infarktom miokarda nazivamo propadanje ćelija srčanog mišića uzrokovano naglim smanjenjem ili potpunim prekidom protoka krvi kroz krvne žile srca. Drugim riječima, infarkt miokarda spada u koronarnu bolest koja je klinički sindrom uzrokovan suženjem ili začepljenjem koronarnih krvnih žila koje opskrbljuju srčani mišić krvlju, što dovodi do neravnoteže između opskrbe i potrebe srčanog mišića za krvlju.
Do 55. godine života infarkt miokarda je za 5 do 6 puta češći u muškaraca, do 75. godine ta se razlika smanjuje na dva i po puta. Koronarna bolest srca odnosno infarkt miokarda, kao njena akutna komplikacija, glavni je uzročnik smrti ljudi u cijelom svijetu.
Prema podacima SAD-a, svake minute od koronarne bolesti umire jedan čovjek. Statistički podaci za bivšu Jugoslaviju su oskudniji, ali prema njima su srčano žilne bolesti, posebno koronarna bolest, vodeći uzroci bolesti i smrtnosti. Na to upućuje podatak da je procenat srčano žilnih bolesti u sveukupnoj smrtnosti našeg stanovništva, čak više od 50%. Do 55. godine života infarkt miokarda je za 5 do 6 puta češći u muškaraca, do 75. godine ta se razlika smanjuje na dva i po puta. Poslije toga, u starijoj dobi, od infarkta češće obolijevaju žene.
Epidemiologija
Naročito veliki rizični faktori su hiperglikemija – povišenje šećera u krvi, hipertenzija – povišeni pritisak, hiperlipoproteinemija – povišene vrijednosti masnih supstanci u krvi, i gojaznost, udruženi zajedno sa inzulinskom rezistencijom u tzv. sindrom X. Epidemiološka ispitivanja su pokazala da je infarkt miokarda tri puta češći u pušača, da povećani nivo holesterola odnosno masnih supstanci u krvi, povećavaju rizik od infarkta miokarda za 3,8 puta, da hipertoničari, odnosno ljudi sa povišenim pritiskom, od infarkta miokarda obolijevaju 4 do 8 puta češće, i da je koronarna bolest 8 puta češća u dijabetičara, odnosno u ljudi sa povišenim vrijednostima šećera u krvi, nego u odnosu na normalne vrijednosti šećera u krvi. Naročito veliki faktori rizika su hiperglikemija – povišenje šećera u krvi, hipertenzija – povišeni pritisak, hiperlipoproteinemija – povišene vrijednosti masnih supstanci u krvi, i gojaznost, udruženi zajedno sa inzulinskom rezistencijom, čine metabolički sindrom ili sindrom X koji je jako povezan sa ubrzanim razvojem aterosklerotskih promjena na krvnim žilama.
Ateroskleroza
Ateroskleroza znači zadebljanje i otvrdnuće stijenke arterije, odnosno krvne žile, okarakterisano sa lokalnim zadebljanjem, koje se sastoji od masnih supstanci, pjenastih ćelija, sa različitim vrstama kolagenih vlakana, i umnoženih i izmijenjenih glatkih mišićnih ćelija. Nema krvnih žila koje nisu zahvaćene procesom ateroskleroze odnosno zadebljanja i otvrdnuća stijenke krvne žile, ali ne postoje ni krvne žile koje su više uključene u proces zadebljanja i otvrdnuća stijenke, od koronarnih krvnih žila. Nepromjenjivi faktori rizika, za nastanak ateroskleroze odnosno zadebljanja i otvrdnuća stijenke krvnih žila, su starenje, muški spol stariji od 45 godina, žene više od 55 godina, pozitivna porodična anamneza, to jest preuranjena koronarna bolest u porodici.
Infarkt miokarda najčešće se pojavljuje kao komplikacija zadebljanja i otvrdnuća koronarnih arterija, odnosno ateroskleroze koronarnih krvnih žila srca. Obično nastaje zbog nagle ozljede ili prsnuća ateroma ili plaka koronarne krvne žile uz pojavu ugruška na tom mjestu (tromba), koje ometa protok krvi i može dovesti do potpunog prekida protoka krvi i do propadanja mišićnih srčanih ćelija u onom području koje opskrbljuje dotična krvna žila.
Vrste infarkta
S obzirom na mjesto i opseg područja gdje su ćelije srčanog mišića propale, razlikuju se transmuralni infarkti, kod kojih propadanje stanica zahvaća cijelu debljinu zida komore, i netransmuralni infarkti kod kojih propadanje ćelija ne zahvaća cijelu debljinu zida srčane komore i koji se smatraju lakšim infarktima. Vulnerabilnost, odnosno osjetljivost ateroma ili plaka u stijenci krvne žile, je pod utjecajem povišenog pritiska koji može dovesti, tj. biti odgovoran za oštećenje odnosno rupturu, prsnuće plaka, zatim i drugi faktori rizika mogu dovesti do rupture, pogotovo kod dijabetičara gdje povišene vrijednosti šećera i masnih supstanci snažno ubrzavaju napredovanje ateroskleroze, odnosno stvaranje tih plakova, i izazivaju takođe osjetljivost i lakše prsnuće tog plaka u stijenci krvne žile, jer plakovi bogati lipidima i masnim supstancama izrazito su osjetljivi. Stres može dovesti do kontrakcije krvne žile koja je aterosklerotski promjenjena, tako da produženi spazam, grč krvne žile, također može oštetiti ćelije srčanog mišića i dovesti do propadanja, odnosno nekroze ćelija srčanog mišića.
Kada se javlja
Infarkt miokarda najčešće nastupa u jutarnjim satima, između 6 sati ujutro i podneva, i učestalost je dva puta veća nego u ostalim dijelovima dana. Gotovo svaki četvrti infarkt javlja se tokom prvog sata nakon ustajanja, što ukazuje da je nastupio svojevrsni stres. U tim jutarnjim satima taj početak dnevnih aktivnosti, koji je svojevrstan stres za organizam, može izazvati disbalans između potrebe i opskrbe miokarda kisikom, te stvoriti uslove koji mogu dovesti do prsnuća plaka i stvaranja ugruška, tromba, u krvnoj žili.
Faktori rizika
Topliji i vlažniji zrak koji dolazi također otežava termoregulaciju i opterećuje krvno žilni sistem, što može biti precipitirajući faktor nastanka infarkta miokarda.
Od vanjskih događaja kao precipitirajućih faktora infarkta miokarda, možemo spomenuti fizički napor, mentalni i meteorološki stres, te pretjerano konzumiranje nikotina. Sve te događaje prati povećano lučenje štetnih supstanci u krvi, porast arterijskog pritiska i frekvencije srca, što sve može izazvati rupturu aterosklerotskog plaka, i dovesti do stvaranja ugruška i pojave infarkta miokarda.
Postoje neke druge aktivnosti koje povećavaju mogućnost nastanka infarkta, nakon uzimanja obilnijeg obroka može se javiti manji protok krvi kroz krvne žile srca, zatim meteorološki stres odnosno izlaganje hladnoći kao mogući okidač infarkta, gdje je hladnoća izrazito nepovoljna za koronarne bolesnike jer uzrokuje sistemski porast krvnog pritiska i povećanu potrošnju kisika. Posebno je takođe opasno vrijeme prolaska atmosferske struje, gdje se vrijeme mijenja, što sve može utjecati na moguću veću učestalost infarkta.
TERAPIJA HRANOM!
[box]
- VOĆE sadrži antioksidativne supstance koje smanjuju rizik od srčanog udara.
- MAHUNARKE su izuzetno bogate vlaknima i vitaminima B grupe. Mahunarke su preporučene za postinfarktnu ishranu.
- POVRĆE sadrži antioksidativne vitamine i fitohemikalije koje smanjuju rizik od aterioskleroze i infarkta.
- GROŽĐE je najviše kardio-zaštitno voće. Svježe ili u obliku soka od grožđa okrepljuje srce i poboljšava protok krvi u arterijama. Korišćenje grožđa prevenira srčani udar i sprečava buduće krize.
- ORASi jačaju srce i poboljšavaju protok krvi u arterijama. Oni su posebno važni u postinfarktnoj ishrani.
- GRAŠAK predstavlja izvor brojnih vitamina i minerala.
- ARTIČOKE se preporučuju u ishrani pacijenata koji imaju rizik od srčanog udara ili kod onih kod koji su pretrpjeli srčani udar. One sprečavaju ateriosklerozu i poboljšavaju cirkulaciju krvi u srcu i arterijama.
- JAGODE sadrže najmoćnije antioksidanse. Jagode dovode do zaustavljanja aterioskleroze i poboljšavaju cirkulaciju u koronarnim arterijama nakon infarkta miokarda.
- KROMPIR, bilo pečen ili kuhan s povrćem, s malo ili nimalo soli, je visoko preporučen za one koji imaju rizik od srčanog udara ili koji su isti.
- PŠENIČNE MEKINJE smanjuje razinu holesterola i rizik oboljenja od koronarne bolesti ili infarkta miokarda.
- LEBLEBIJA su izuzetno bogata vlaknima, tako da smanjuju apsorpciju holesterola iz drugih namirnica. Sadrže nezasićene masne kiseline, folate, i B vitamine koje su poželjne u ishrani kardiovaskularnih bolesnika.
- MANGO je bogat antioksidansima i poboljšava cirkulaciju krvi u srcu i arterijama, te dovodi do oporavka nakon srčanog udara.
- SOJA i njeni derivati kao što su tofu, sadrže izoflavone, fitoestrogene koje štite arterije i sprečavaju aterosklerozu.
- MASLINOVO ULJE – Njegova glavna komponenta, oleinska kiselina je mononezasićena masna kiselina koji štiti od ateroskleroze i srčanog udara, posebno kada maslinovo ulje zamjenjuje zasićene masti od životinjskih izvora. Ona je pokazala bolje efekte od ribljeg ulja u smanjenju fibrinogena u krvi, proteina koji stvara tromb uzrokujući infarkt.
- ANTIOKSIDANSI – Dokazano je da redovno konzumiranje hrane bogate antioksidansima (vitamini A, beta-karoten, vitamin C i E), kao što su voće i povrće značajno smanjuje rizik od koronarne bolesti. Druge komponente biljne hrane, kao što su fitokemikalije, imaju kardio-zaštitne učinke slične antioksidansima.
- VITAMIN A – Dokazano je da konzumiranje hrane bogate provitaminom A (beta-karoten), kao što su mrkva i špinat smanjuju rizik od koronarne bolesti.
- FLAVONIDI – To su antioksidansne fitokemikalije pronađene posebno u voću. One štite srce od koronarne bolesti.
- BILJNA VLAKNA se nalaze samo u biljnoj hrani, posebno u cjelovitim žitaricama, voću i povrću. Njihovo redovno konzumiranje smanjuje holesterol i rizik od srčanog udara.
[/box]
FITOTERAPIJA
[box type=”info” size=”large” style=”rounded” border=”full”]Prevencija i liječenje infarkta miokarda podrazumijeva široku paletu mjera. Fitoterapija je pokazala izuzetne rezultate, a korištenje biljnih kombinacija predstavlja odlučujuću prednost, jer eliminiše neželjene efekte i kontraindikacije.[/box]
Za detaljne informacije i konsultacije sa doktorom možete pisati na e-mail: cps@blic.net ili kontaktirati telefonom: +387 65 681 366.
Sorry, the comment form is closed at this time.